Van de 14 uitvalfactoren is aangetoond dat zij een belangrijke rol spelen in het voorkomen van sportuitval bij jongeren en dat het werkt in de praktijk. Het gaat om de volgende factoren:
- Autonomie – Zorg dat de jongere een gevoel van vrijheid krijgt. Geef keuze van eigen acties, gedachten en gevoel bij het sporten. Geef jongeren de mogelijkheid om initiatief te nemen en laat ze zelf de regie bepalen en zichzelf organiseren.
- Waargenomen competentie/zelfwerkzaamheid – Elke jongere wil vertrouwen hebben in zijn/haar vermogen om een uitdagende taak of een van te voren gesteld doel te bereiken. Jongeren willen zelf vertrouwen hebben in het onder de knie krijgen van specifieke vaardigheden of in het beheersen van een uitdagende situatie die hij of zij ten uitvoering brengt.
- Verwantschap – Elke jongere wil het gevoel hebben dat ze zijn opgenomen in het team of onderdeel zijn van de club. Jongeren moeten zelf en met anderen een gevoel van warmte, genegenheid, veiligheid en acceptatie voelen.
- (Taak) klimaat – Elke jongere wil positieve aanmoediging en waardering krijgen vanuit de omgeving, wanneer hij of zij hard werkt; vooruitgang in ontwikkeling laat zien; leert door samenwerking en er in gelooft dat ieders bijdrage belangrijk is.
- Tijd/Doel Conflict – Elke jongere wil zijn of haar tijd zo kunnen organiseren dat het mogelijk is om te blijven sporten en bewegen. Sportaanbieders kunnen het beste activiteiten aanbieden op geschikte, flexibele en toegankelijke tijdstippen voor jongeren, zodat ze kunnen blijven deelnemen. Clubs kunnen hierbij zoveel mogelijk rekening houden met de verschillende niveaus van de sportbeoefening van de jongeren (recreatief, gevorderd en selectie).
- Kosten – Elke jongere moet in staat zijn om de kosten te kunnen betalen om betrokken te blijven en mee te kunnen doen aan sport. Sportaanbieders moeten de kosten voor deelname laag houden, zodat dit geen belemmering is voor jongeren om te bewegen.
- Verwachtingen – Elke jongere wil weten en begrijpen wat hij of zij kan verwachten van de club als hij of zij lid is. Duidelijke verwachtingen op lichamelijk-, sociaal- en mentaal vlak. Van sportclubs kan je verwachten dat ze rekening houden met verschil in verwachtingen van jongeren afhankelijk van leeftijd, geslacht, en sociaal-economische status. Kom jongeren daarin zoveel mogelijk in tegemoet.
- Waarden – Elke jongere zou moeten geloven in de waarde van sport en bewegen. Weten dat het belangrijk is om te sporten en te bewegen in je leven. Sportaanbieders kunnen het nut van deelnemen aan sport en bewegen onder de aandacht brengen.
- Relatie trainer-jongere – Elke jongere wil een effectieve relatie hebben met de trainer en/of coach. Een effectieve relatie omvat basisingrediënten zoals empathisch vermogen, eerlijkheid, ondersteuning, het leuk vinden, aardig zijn, acceptatie, reactief, samenwerken, zorgzaam, respect en positief inzicht (e.g. Jowett & Cockerill, 2003; Jowett & Meek, 2000).
- Peer-betrokkenheid – Elke jongere wil samen met vrienden de sport kunnen beoefenen. Jongeren moeten door andere spelers aangemoedigd worden en visa versa. Jongeren willen niet gepest worden of een vervelend gevoel krijgen als ze deelnemen. Sportaanbieders moeten om die reden mogelijkheden aanbieden waarin jongeren interactie hebben met elkaar en vrienden kunnen maken. Dit kan formeel (georganiseerd, gepland en geëvalueerd) en informeel (niet gepland).
- Ouder-autonomie support – Elke ouder/verzorger zou zijn/haar kind moeten aanmoedigen om aan sport en bewegen te doen. Ouders en verzorgers zouden moeten ondersteunen (transport, materiaal, etc) als dit mogelijk is, zodat hun kind mee kan doen. Clubs kunnen ouders tegemoet komen door toegankelijk te zijn; het beoefenen van de sport niet te duur te maken en aantrekkelijk te zijn voor gezinnen.
- Preventief beleid – Elke club zou beleid moeten hebben tegen uitval van jongeren gebaseerd op de factoren die dit veroorzaken. Een club zou dropout van jongeren moeten willen voorkomen. Jongeren kunnen ambassadeurs zijn voor deelname en voortdurend betrokkenheid kunnen worden bij de club.
- Toegankelijkheid – De sportaccommodatie moet veilig en gunstig gelegen zijn, zodat iedere jongere het kan bereiken en zich er veilig en geaccepteerd voelt.
- Type sport of aanbod – Elke jongere wil een sport kunnen beoefenen die hij/zij leuk vindt. En deze sport op zijn/haar niveau (recreatief, competitief etc) kunnen beoefenen, waar hij/zij zich het prettigste bij voelt. Inzetten op combinaties van sporten, een naschools sportaanbod of een innovatief aanbod. Daarnaast houden jongeren van nieuwe activiteiten, trends en ontwikkelingen.
Van deze 14 factoren is aangetoond dat zij een belangrijke rol spelen in het voorkomen van sportuitval bij jongeren en dat het werkt in de praktijk. Verschillende verenigingen in Europa hebben namelijk al ervaren dat deze factoren ook echt werken om jongeren te binden en behouden bij sport. Op www.keepyoungstersinvolved.eu vind je alle informatie over dit bijzondere project. Bij het project waren naast Nederland België, Roemenië, Finland, Portugal en Ierland betrokken. De resultaten werden dit voorjaar gepresenteerd tijdens de conferentie ‘Keep Youngsters Involved in Sport’, op 14 en 15 maart bij sportclub Only Friends in Amsterdam.
Het kaartspel is hier
te downloaden. Voor de bijbehorende methodieken click hier.
Bekijk hier
de infographic waarin de hoofdlijnen van het project worden afgebeeld;
Bekijk ook dit filmpje, waarin Nederlandse jongeren van 12 tot en met 16 jaar vertellen wat ze belangrijk vinden bij sport. En deze impressie van de conferentie.
