Alles over een Gezonde Leefstijl Op School

Cultuurkloof tussen school en thuis

Nederlands Jeugdinstituut biedt informatie

Voor sommige kinderen is de cultuur op school anders dan thuis. Bijvoorbeeld omdat er verschillende regels, waarden, normen en verwachtingen zijn. Dit kan lastig zijn voor kinderen. Want kinderen ontwikkelen zich beter als hun verschillende leefwerelden op elkaar aansluiten. Ook voor leraren kan het lastig zijn als de thuiscultuur van leerlingen anders is dan die van henzelf. Het Nederlands Jeugdinstituut biedt informatie over de cultuurkloof tussen school en thuis.

Wat houdt een cultuurkloof tussen thuis en school in?

Cultuur heeft te maken met waarden, normen, gedragingen, gewoonten en verwachtingen. De cultuur die leerlingen vanuit huis meekrijgen, wordt beïnvloed door veel factoren. Zoals culturele achtergrond, religie, sociaaleconomische status van het gezin en de opvoedingsstijl van ouders.

Als de cultuur thuis en op school overeenkomen, voelen leerlingen zich op school sneller op hun gemak. Kinderen vieren thuis en op school bijvoorbeeld dezelfde feestdagen. En ze herkennen de tradities die op school belangrijk zijn, zoals sinterklaas. Omdat er op school op een vergelijkbare manier wordt gedacht als thuis, kan dit voor de leerling helpen om zich thuis te voelen op school en in de klas. Deze kinderen weten zich bewust of onbewust een houding aan te nemen, omdat leerkrachten op een herkenbare manier handelen als ouders thuis.

Als de thuiscultuur sterk verschilt van die op school, kan dit juist voor verwarring en ongemak zorgen bij leerlingen. Er wordt bijvoorbeeld ander gedrag van hen verwacht thuis en op school. School en thuis lijken minder met elkaar verbonden. Voor deze kinderen is er een kloof tussen de thuiscultuur en schoolcultuur.

Wat houdt een cultuurkloof tussen thuis en school in?

Cultuur heeft te maken met waarden, normen, gedragingen, gewoonten en verwachtingen. De cultuur die leerlingen vanuit huis meekrijgen, wordt beïnvloed door veel factoren. Zoals culturele achtergrond, religie, sociaaleconomische status van het gezin en de opvoedingsstijl van ouders.

Als de cultuur thuis en op school overeenkomen, voelen leerlingen zich op school sneller op hun gemak. Kinderen vieren thuis en op school bijvoorbeeld dezelfde feestdagen. En ze herkennen de tradities die op school belangrijk zijn, zoals sinterklaas. Omdat er op school op een vergelijkbare manier wordt gedacht als thuis, kan dit voor de leerling helpen om zich thuis te voelen op school en in de klas. Deze kinderen weten zich bewust of onbewust een houding aan te nemen, omdat leerkrachten op een herkenbare manier handelen als ouders thuis.

Als de thuiscultuur sterk verschilt van die op school, kan dit juist voor verwarring en ongemak zorgen bij leerlingen. Er wordt bijvoorbeeld ander gedrag van hen verwacht thuis en op school. School en thuis lijken minder met elkaar verbonden. Voor deze kinderen is er een kloof tussen de thuiscultuur en schoolcultuur.

Hoe ziet de gemiddelde schoolcultuur in Nederland eruit?

In veel Nederlandse scholen ligt de nadruk op zelfreflectie, zelfexpressie, zelfontplooiing en zelfstandigheid. Leerlingen worden aangemoedigd om hun mening te geven, eigen keuzes te maken en kritisch te denken. Deze benadering sluit in grote lijnen aan bij de normen en waarden die vaak in middenklassengezinnen te vinden zijn, en komt terug in taalgebruik en in de pedagogische aanpak van leerkrachten. Omdat veel leraren zelf in een vergelijkbare context zijn opgegroeid, voelt de schoolcultuur voor hen vertrouwd. Voor kinderen die thuis andere manieren van opvoeden of communiceren gewend zijn, kan het meer inspanning vergen om aansluiting te vinden bij de manier van werken op school.

Wanneer ervaren leerlingen een cultuurkloof?

Er ontstaat een kloof tussen thuiscultuur en schoolcultuur als de waarden, normen en gedragingen van de thuisomgeving niet overeenkomen met die van de school. Dit kan zich op verschillende manieren en om verschillende redenen uiten:

  • Ouder-kindrelaties en gehoorzaamheid
  • Pedagogische verschillen
  • Verschillende communicatievormen

Gevolgen van de kloof tussen thuiscultuur en schoolcultuur

Een cultuurkloof kan verschillende gevolgen hebben voor leerlingen:

  • Misinterpretaties van gedrag
  • Invloed op welbevinden en zelfbeeld
  • Stress en identiteitsontwikkeling

Bron: Nederlands Jeugdinstituut.