Dit overzicht werd ontwikkeld in samenwerking met onderzoeker David Heyne van Excellence in Attendance Support, die in opdracht van de OESO (OECD) een internationale literatuurstudie uitvoerde. De resultaten zijn geordend volgens het bio-ecologisch model van Urie Bronfenbrenner, dat beschrijft hoe de sociale omgeving de ontwikkeling van kinderen beïnvloedt.
Model van Bronfenbrenner
In dit model staan verschillende lagen rondom het kind centraal:
- Het microsysteem omvat directe omgevingen zoals gezin en school, waar dagelijkse interacties plaatsvinden.
- Het mesosysteem
betreft de verbindingen tussen deze omgevingen, bijvoorbeeld samenwerking tussen ouders en school.
- Het exosysteem bestaat uit indirecte invloeden zoals media, gezondheidszorg en buurtvoorzieningen.
- Het macrosysteem
verwijst naar bredere maatschappelijke factoren, zoals cultuur, politieke en economische waarden.
- Het chronosysteem beschrijft hoe deze invloeden in de tijd veranderen, bijvoorbeeld naarmate een kind ouder wordt of maatschappelijke omstandigheden wijzigen.
Samenspel van factoren binnen en buiten de school
Het overzicht maakt duidelijk dat schoolaanwezigheid wordt bepaald door een complex samenspel van factoren binnen en buiten de school. Er bestaat geen eenduidige oplossing; effectieve aanpakken vragen om samenwerking tussen leerlingen, ouders, scholen en maatschappelijke partners.
Scholen kunnen dit inzicht gebruiken om hun eigen rol te versterken en doelgericht beleid te ontwikkelen. Een praktische handreiking daarvoor is het piramideraamwerk voor schoolaanwezigheid, dat een schoolbrede aanpak bevordert. Het Steunpunt Passend Onderwijs publiceerde bovendien de handreiking Aan de slag met schoolaanwezigheid, met concrete adviezen om gezamenlijk de aanwezigheid en betrokkenheid van leerlingen structureel te verbeteren.
Dit artikel is een samenvatting. Het complete artikel lees je hier.
