Mediaopvoeding in plaats van mediawijsheid
Voordat Van Aalderen daarop ingaat, heeft ze al een eerste advies voor scholen: noem mediawijsheid mediaopvoeding als je met ouders in gesprek bent. Dat komt direct een stuk dichterbij. Binnen de school werk je aan mediawijsheid. Mediaopvoeding is de thuisvariant daarvan. De boodschap is: als leerkracht en als ouders leer je samen kinderen goed met digitale media omgaan. Jij op school, zij thuis.
Stap 1. Communiceer je standpunten
Heb je als school een visie op digitale middelen? Als je deze nog niet hebt, is het moeilijker naar ouders helder te zijn over je standpunten. Je moet er dan elke keer over nadenken. Schrijf je het een keer goed en duidelijk op, dan kun je daar makkelijk op terugvallen.
Vragen die je in een visie kunt verwerken zijn:
- Wat vind je als school belangrijk?
- Wat leer je de kinderen over online zijn?
- Welke grenzen hanteer je?
Wat kunnen ouders van jou verwachten en wat niet? Ga jij als school bijvoorbeeld problemen in de groepsapp aanpakken (het is immers de groepsapp) of zie je dat als taak voor ouders (het appen gebeurt immers buiten schooltijd)?
Als je je visie proactief deelt, kun je veel sneller acteren als er problemen zijn.
Stap 2: Informeer ouders
Als ouders meer kennis hebben over de digitale wereld, wordt het ze vanzelf duidelijk dat hun kinderen actieve begeleiding nodig hebben. Die kennis helpt bovendien om problemen veel eerder in de smiezen krijgen, omdat ouders weten waar ze op kunnen letten.
Drie ideeën hoe je ouders informeert:
1. Organiseer een ouderavond. Bijvoorbeeld via Bureau Jeugd en Media of een Mediacoach. Of met behulp van theater!
2. Maak een folder over social media, gezond schermgebruik en veilig online gaan. Geef aan wat je hier als school mee doet en wat ouders thuis kunnen doen. Een paar handige informatiebronnen:
- Trimbos Instituut: naast kant-en-klare folders vind je hier ook heel veel informatie en cijfers over internetgebruik.
- NJI: informatie om met ouders in gesprek te gaan over mediaopvoeding en antwoord op veelgestelde vragen.
- Blogs van Mediapedagoog Marije Lagendijk: bijvoorbeeld waar je op moet letten als je je kind een smartphone geeft.
- Kijk eens bij de artikelen in onze online bieb! Veel artikelen vatten we kort voor je samen, zodat je snel kunt vinden wat je zoekt.
3. Verwijs ouders naar online informatie rondom mediaopvoeding. Een paar behulpzame links:
Stap 3: Herhalen is het toverwoord
Het is net als in de klas: als je iets wilt overbrengen is herhalen het toverwoord. Breng daarom regelmatig mediawijsheid onder de aandacht. Zo staat het thema open. Dat zorgt er niet alleen voor dat het leeft, het is dan ook makkelijker om een vervelende ervaring aan te kaarten. En dan is de kans dat het escaleert veel kleiner.
Tips
- Zorg dat het een terugkerend onderwerp van gesprek is. Benoem bijvoorbeeld in een nieuwsbrief nieuwe afspraken die zijn gemaakt, hoe jullie met een voorval zijn omgegaan of maak ouders alert op die rare TikTokChallenge die nu weer hot is.
- Inventariseer of er behoefte is aan een meldpunt. Willen ouders of leerlingen een persoon waar ze (eventueel anoniem) kunnen melden dat er iets mis gaat in een groepsapp, of als er bijvoorbeeld nare foto’s worden rondgestuurd. Dan kan een leerkracht of ouder op tijd een gesprek aangaan.
- Organiseer een gesprek tussen ouders. Kunnen zij samen afspraken maken die hun kinderen helpen? Bijvoorbeeld dat er ‘s nachts niet wordt geappt of dat bij een speeldate niet meer dan een uur achter een scherm wordt doorgebracht.
- Geef leestips die helpen bewustwording te vergroten. Een lijstje:
Boeken
Artikelen
Lastig
Van Aalderen geeft toe dat het voor scholen lastig is om ouders actief te betrekken bij mediaopvoeding. Als scholen echter zelf het signaal geven dat goed omgaan met digitale media belangrijk is, worden ouders hoe dan ook bewuster. Bovendien zorgen scholen en ouders er dan in ieder geval samen voor dat er een vangnet is als er online dingen gebeuren waar kinderen zelf niet uitkomen. En ook nog niet zelf uit hóeven komen.
Bron: Netwerk Mediawijsheid.
