Na een heerlijke en lange zomervakantie openden de eerste scholen maandag 21 augustus weer hun deuren. In de praktijk betekent dit meer verkeersdrukte en doorgaans helaas ook een ongevalspiek onder fietsende scholieren. De campagne, met de welbekende blauwe spandoeken, heeft een bewezen positief effect op het veiligheidsgevoel van ouders in de schoolomgeving vlak na de zomervakantie en is ieder jaar weer een zichtbare herinnering aan automobilisten om de snelheid aan te passen in de schoolomgeving. De campagne werkt natuurlijk twee kanten uit. Auto's moeten niet te hard rijden en fietsende kinderen moeten mobielvrij rijden. “Het einde van de zomervakantie betekent meer kinderen en ouders op de weg. Extra kwetsbaar zijn de kinderen die een nieuwe route fietsen of die voor het eerst zelfstandig naar school gaan. Zowel de scholieren en hun ouders als de automobilisten moeten elk jaar weer in augustus en september zoeken naar de juiste balans op de weg. De campagne ‘Onze scholen zijn weer begonnen’ helpt daarbij, dus heel goed dat die er weer is. Hiermee worden de automobilisten herinnerd aan de nieuwe situatie, tegelijkertijd wordt aan scholieren geleerd dat verkeersveiligheid niet vanzelfsprekend is. Veilig gedrag hebben we immers samen in de hand”, aldus minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat.
Gevoel bij verkeersveiligheid door praktische verkeerskennis op te frissen
Verkeersveiligheid is volgens VVN niet het eerste onderwerp waar men aan denkt zodra men de deur uitstapt. Terwijl dit wel goed zou zijn voor ieders veiligheid in het verkeer. Zeker nu scholen weer opengaan. Om ook kinderen te attenderen op een veilige verkeersdeelname na de zomervakantie komt VVN met ‘de vraag van de dag’; een gratis set verkeersvragen voor alle groepen van de basisschool om de verkeerskennis van de leerlingen op te frissen. De verkeersvragen zijn hier te downloaden. Leerkrachten kunnen de vragen gebruiken bij de dagstart tijdens de eerste lesweek na de zomervakantie om zo het gesprek met leerlingen aan te gaan over verkeer. Hiermee frissen zij de verkeerskennis van de leerlingen op en maken ze hen extra bewust van hun rol in het verkeer.
Ouders, automobilisten en scholieren zelf aan zet
VVN adviseert ouders om de route vaak te oefenen met hun kinderen. Hoe meer verkeerservaring de jonge scholieren op doen, hoe veiliger zij door het verkeer gaan. Zo draagt verkeersopvoeding bij aan de zelfstandigheid van kinderen in het verkeer.
Automobilisten kunnen fietsende scholieren helpen door schoolzones en -omgevingen te mijden. Als dat echt niet kan dan vraagt VVN de bestuurders om met gepaste snelheid te rijden. Tot slot roept VVN scholieren en hun ouders op om de fiets te controleren op gebreken, zodat kinderen met een veilige fiets naar school gaan.
Jonge fietsers de dupe
De ongevallen piek onder scholieren na de zomer is nog steeds zichtbaar, maar voornamelijk onder 11/12 jarigen. Onder deze groep scholieren die fietsend naar school gaan vallen in de weken na de zomervakantie bijna twee keer zoveel slachtoffers als in andere maanden. In 2021 werden er 6.700 8-14 jarigen naar aanleiding van een fietsongeval behandeld op een afdeling Spoedeisende Hulp. In bijna twee derde van de gevallen had het slachtoffer ernstig letsel (61%). Bijna één vierde (23%) van de fietsongevallen vond plaats in de maanden augustus en september samen (1.500).
Te hard rijden is een belangrijke veroorzaker van veel verkeersongevallen. Naar schatting wordt een derde van alle dodelijke ongevallen direct of indirect veroorzaakt door een te hoge snelheid. Volgens Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is snelheidsreductie door gemotoriseerd verkeer daarom één van de effectiefste maatregelen om de veiligheid van scholieren in het verkeer te vergroten. Het campagnebeeld bestaat daarom uit een snelheidsmeter waar scholieren aan hangen. De boodschap: Onze scholen zijn weer begonnen. Pas je snelheid aan.
Niet meer de standaard
Naast snelheidsreductie kan Nederland in het verkeer ook nog winst behalen door vaker ongestoord en mobielvrij te rijden (MONO). Volgens VVN is het gebruik van een smartphone in het verkeer niet langer de standaard in ons land, maar komt het nog wel te veel voor. Van alle automobilisten gebruikt een kwart (27%) de smartphone nog in de auto. Van hen geeft 17% aan tijdens het rijden berichtjes/appjes te lezen en typt 10% zelfs letterlijk berichtjes terug. Zo'n 5% houdt de aandacht minder bij het verkeer door tijdens het rijden met de telefoon aan het oor te bellen. De sociale omgeving van mensen keurt deze risicovolle handelingen volgens Veilig Verkeer Nederland steeds vaker af.
Fotobijschrift: Leraar van het jaar 2022 Lennart van der Meulen start in zijn groep 5/6 met de vraag van de dag.
