Alles over een Gezonde Leefstijl Op School

Kansengelijkheid in Voortgezet Onderwijs Amsterdam

Onderzoek Kohnstamm Instituut in opdracht van de gemeente Amsterdam

Voor de gemeente Amsterdam onderzoekt het Kohnstamm Instituut samen met de afdeling Onderzoek Informatie en Statistiek (OIS) van de gemeente Amsterdam kansengelijkheid in het voortgezet onderwijs. 33 scholen kregen voor schooljaar 2019/’20 subsidie van de gemeente Amsterdam: de Kansenaanpak VO. De subsidie werd verstrekt aan scholen met veel leerlingen die op basis van hun achtergrondkenmerken risico lopen op onderwijsachterstanden. In opdracht van de gemeente is deze subsidieregeling geëvalueerd. De deelnemende scholen zijn scholen voor praktijkonderwijs, VMBO-B/K/T, HAVO en HAVO-VWO of brede scholen.

Voor het evaluatieonderzoek ‘Tussenevaluatie van de Kansenaanpak Voortgezet Onderwijs (VO) 2019/’20’ vulden scholen een verantwoordingsformulier in en voerden onderzoekers diepte-interviews met schoolleiders. Auteurs zijn Merlijn Karssen, Annabel Vaessen en Arwen van Stigt van het Kohnstamm Instituut en Merel van der Wouden en Renske Hoedemaker van de afdeling Onderzoek Informatie en Statistiek (OIS) van de gemeente Amsterdam.

Kansengelijkheid bevorderen

Wat betekent kansengelijkheid bevorderen? Amsterdamse middelbare scholen zetten in op vier typen interventies voor gelijke kansen, namelijk interventies voor het bevorderen van:

  • Cognitieve ontwikkeling van leerlingen. Bijvoorbeeld extra taal- of rekenonderwijs of het aanleren van studievaardigheden. Bijna alle scholen hebben (ook) op dit type interventie ingezet.
  • Sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Bijvoorbeeld coaching voor leerlingen gericht op het versterken van persoonsvorming of zelfvertrouwen. Ruim de helft van de scholen heeft (ook) op dit type interventie ingezet.
  • Bijvoorbeeld formele en informele bijeenkomsten voor ouders georganiseerd door scholen.
  • Professionalisering van leraren ter ondersteuning van leerlingen. Bijvoorbeeld docententraining voor betere leerling-gesprekken.

Taal- en rekenvaardigheden belangrijkste opbrengst

Met de Kansenaanpak VO hebben middelbare scholen naar schatting 7.500 leerlingen bereikt door interventies gericht op kansengelijkheid. De meeste scholen noemen een verbetering in taal- of rekenvaardigheden van de leerlingen als één van de belangrijkste opbrengsten. Ook wordt een algemene verbetering van schoolresultaten geregeld benoemd. Redelijk veel scholen merken daarnaast dat leerlingen zelfstandiger zijn geworden of meer zelfvertrouwen hebben gekregen. Ongeveer één derde van scholen geeft aan dat intensievere communicatie met ouders de relatie tussen ouders en de school heeft verbeterd. Op het gebied van professionalisering merken sommige scholen dat docenten, door middel van kennisdeling, meer aandacht hebben gekregen voor taalproblematiek van leerlingen.

Evalueren tijdens de pandemie

Als gevolg van de maatregelen rondom COVID-19 heeft de helft van de scholen de plannen volledig uitgevoerd, de andere helft heeft dit grotendeels gedaan. Dit deel van de scholen heeft vanwege COVID-19 de resultaten van de interventies niet (optimaal) kunnen meten en/of hebben minder opbrengsten dan gehoopt.

Click hier voor de infographic met daarin de belangrijkste resultaten, speciaal ontworpen voor onderwijsprofessionals.

Click hier voor de factsheet met een pakkende samenvatting van het rapport.

Click hier voor het volledige rapport.