Wageningen University & Research en de Vrije Universiteit Amsterdam hebben met verschillende partners onderzoek gedaan naar het aanbieden van een gezonde schoollunch. ‘Gaan kinderengezonder eten als zij op school een lunch krijgen aangeboden?’ was de centrale vraag. De kinderen konden tijdens de lunch kiezen uit volkorenbrood, gezond beleg, groente, water, melk en karnemelk. Elke dag was er wat extra’s, zoals soep, salade, een ei of fruit. De lunch volgt de richtlijnen Goede Voeding.
Kinderen zijn gezonder gaan eten tijdens de schoollunch
In vergelijking met de lunch van thuis wordt er tijdens de schoollunch door veel meer kinderen groente gegeten (50% bij de schoollunch ten opzichte van 7% bij de lunch van thuis). Ook aten meer kinderen volkorenbrood en bruin brood (85% in plaats van 52%), dronken meer kinderen water of melk (75% in plaats van 44%) en dronken minder kinderen suikerhoudende dranken (4% in plaats van 28%).
Animo voor een gezonde lunch op school
Kinderen, leerkrachten en ouders ervaren de schoollunch positief, al zijn zij ook tevreden met de lunch van thuis. Een ruime meerderheid van de leerlingen heeft aangegeven de schoollunch voor altijd te willen. Als positieve punten werden genoemd dat ieder kind bij de schoollunch hetzelfde krijgt, kinderen nieuwe producten leren eten en gezellig samen eten met hun klasgenoten. Een minder positief punt is de tijdsinvestering voor de leerkrachten, omdat het aanbieden van een gezonde schoollunch meer tijd vraagt dan de huidige lunch.
Verbetering voedingspatroon van kinderen
Kinderen in Nederland eten te weinig groenten, fruit en volkorenbrood en drinken te veel suikerhoudende dranken. Ook zijn er grote verschillen in de samenstelling en kwaliteit van de meegebrachte broodtrommels tussen kinderen op school en tussen scholen onderling. Omdat ieder kind in Nederland naar de basisschool gaat, zou een gezonde schoollunch het voedingspatroon van kinderen in Nederland aanzienlijk kunnen verbeteren. De resultaten van dit onderzoek kunnen een leidraad zijn voor het introduceren van een gezonde schoollunch op Nederlandse basisscholen, waarmee 1.4 miljoen kinderen gezonder leren eten. De resultaten worden momenteel gebundeld met de resultaten van het project “Gezonde Basisschool van de Toekomst” en verwerkt in een rapport dat wordt aangeboden aan het ministerie van VWS.
Deelname symposium
Tijdens het online symposium Een gezonde schoollunch in de praktijk op 24 september, werden de resultaten van het onderzoek naar het draagvlak, de samenstelling, de implementatie en de effecten van een gezonde schoollunch op drie basisscholen in Nederland gepresenteerd. In een interactief deel bespraken de deelnemers vervolgens de resultaten, wat ze betekenen en hoe deze ingezet kunnen worden in de praktijk. Dit gebeurde aan de hand van vier vragen:
- Hoe kunnen we zorgen voor voldoende draagvlak van ouders voor een gezonde schoollunch in Nederland?
- Hoe kunnen we ervoor zorgen dat een gezonde schoollunch de werkdruk van leerkrachten niet verder verhoogt en mogelijk zelfs doet afnemen?
- Hoe kunnen we een gezonde schoollunch voor ieder kind in Nederland betaalbaar maken?
- Hoe kunnen we zorgen voor draagvlak voor een gezonde schoollunch in de politiek?
Volgens Tilly de Jong van Glos Educatief is het antwoord op de eerste vraag duidelijk: “Breng naar ouders de boodschap dat het hen ook wat oplevert. Nodig hen uit om te komen kijken. Zorg dat het gelijk is voor alle kinderen. Kies voor een positieve benadering: dus niet ‘wij weten het beter’. Neem ouders serieus. En neem ze mee in het proces.”
Om de gezonde schoollunch voor ieder kind in Nederland betaalbaar te maken, doet De Jong de volgende suggesties: “De overheid moet een bijdrage leveren, evenals zorgverzekeraars en eventueel bedrijven. Dit kan landelijk, maar liever nog per gemeente. Ouders moeten ook meebetalen, eventueel inkomensafhankelijk. Tenslotte kost thuis lunchen ook geld.”
