Volgens Van Brussel is er inmiddels overtuigend wetenschappelijk bewijs dat sport en bewegen goed is voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar en een positief effect heeft op hun lichamelijke en mentale gezondheid.
In de praktijk zijn scholen al jarenlang bezig om de positieve effecten van sport en bewegen te benutten. Dat gebeurt op verschillende manieren, die ook met elkaar te combineren zijn:
- (voldoende en kwalitatief goede) Lessen bewegingsonderwijs (LO).
- Meer bewegen voor en/of na het leren:
- De dag beginnen met een half uur bewegen.
- Meer en gestructureerd bewegen in de pauzes.
- Extra naschools sportaanbod.
- Korte beweegbreaks, ofwel energizers tussen de lessen door.
- Bewegend leren: taal of rekenen terwijl de leerlingen bewegingen maken.
- Sedentair gedrag (langdurig zitten) tegengaan, door kinderen staand of fietsend te laten werken.
Wat zijn energizers?
Energizers zijn ‘beweegbreaks’. Hoewel definities aardig kunnen verschillen, zijn het meestal korte activiteiten van 10 tot 30 minuten, binnen of buiten, die het bewegen stimuleren. Energizers worden ingezet als onderbreking van het programma om een dip te voorkomen. Door een kort moment totaal iets anders te doen ontstaat nieuwe energie, de aandacht van de leerlingen komt terug. Energizers kunnen één of een aantal keer per dag worden ingezet.
Wat zijn de effecten van energizers?
- Verhoging fysieke activiteit: meer bewegen
- Aandacht, concentratie en motivatie
- Plezier en fitter gevoel bij leerkrachten en leerlingen
- Cognitieve prestaties
Welke energizers zijn er?
Energizers zijn er in veel verschillende varianten. De intensiteit, duur, doel en locatie, zoals in de klas of buiten, speelt een grote rol.
Onderzoekers kunnen meer aandacht besteden aan:
- Welke energizers het meest effect hebben.
- Welke energizers het best bevallen bij leerkrachten leerlingen.
- Wat de effecten op verschillende doelgroepen zoals geslacht, etniciteit, et cetera. zijn.
In Nederland zijn er veel energizers beschikbaar die in te zetten zijn op de basisschool. Zo is er voldoende te vinden via een tal van websites en YouTube. Door het breed gebruik van digiborden zijn ze ook makkelijk in te zetten door leerkrachten. Denk aan:
- SMART MOVES! Beweegbreaks
- Daily Mile
- Zapp Sport
- Riskcare
- Smartbreaks
Femke van Brussel concludeert in haar notitie ‘Effecten en onderbouwing van energizers in het primair onderwijs’ dat energizers een positieve bijdrage leveren aan meer bewegen van kinderen, betere fitheid van kinderen, meer plezier in de klas, een betere aandacht en concentratie van kinderen. Bovendien zijn er geen negatieve effecten van tijd die aan extra bewegen wordt gegeven op schoolprestaties.
