Alles over een Gezonde Leefstijl Op School

Nieuwe informatieboekjes helpen kinderen van ouders met psychische problemen of verslaving, en hun ouders

Uitgave van Trimbos-instituut

In Nederland hebben gemiddeld 5 kinderen per schoolklas een ouder met psychische en/of verslavingsproblemen, de zgn. Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) en Kinderen van Ouders met een Verslaving (KOV). Dat zijn jaarlijks 577.000 minderjarige kinderen. Deze kinderen vinden het vaak lastig om over hun thuissituatie te praten. Het Trimbos-instituut ontwikkelde een reeks nieuwe informatieboekjes voor (toekomstige) ouders en kinderen van 0-18 jaar om het gesprek hierover te openen. Naast minderjarige KOPP/KOV-kinderen (0-18 jaar), zijn er ook jongvolwassenen (18-24 jaar) en volwassenen (vanaf 24 jaar) met ouders die psychische problemen hebben of verslaafd zijn.

Ga in gesprek

De informatieboekjes KOP/KOV helpen om de problemen van de ouder op een voor het kind begrijpelijke manier uit te leggen en geven aan ouders en kinderen tips hoe ze goed met de situatie kunnen omgaan. KOPP/KOV-kinderen hebben vaak vragen als: ‘Waarom is mijn thuissituatie anders?’ ‘Wat gebeurt er als anderen erachter komen dat mijn ouders deze problemen hebben?’ ‘Ligt het aan mij?’ ‘Krijg ik het later ook?’.

Erover praten, de problematiek van de ouder begrijpen, weten hoe je hier mee om kunt gaan en hoe je steun kunt vragen aan anderen is erg belangrijk voor deze kinderen. Zo kunnen de kinderen opgroeien tot veerkrachtige volwassenen en voorkomt het dat kinderen zelf problemen ontwikkelen. Ook voor de ouders is het belangrijk om gesteund te worden bij de extra uitdagingen binnen de opvoeding van hun kinderen.

Actuele informatie, ervaringsverhalen en sprekende illustraties

Het Trimbos-instituut ontwikkelde de KOPP/KOV informatieboekjes in opdracht van de Stichting Kinderpostzegels Nederland. Als uitgangspunt namen we hiervoor de oude Kipizivero informatieboekjes die - met een oplage van 20.000 per jaar- veel werden ingezet door professionals die in hun werk in aanraking komen met kinderen van ouders met psychische of verslavingsproblemen. Samen met ouders, kinderen en professionals is de informatie opnieuw bekeken en aangepast naar de huidige informatiebehoefte. Er zijn ervaringsverhalen en sprekende illustraties toegevoegd. De boekjes zijn interactiever en er is meer aandacht voor de rol van hulpverleners. Ook is er voor kinderen in de leeftijd van 5-8 jaar een nieuw voorleesboekje geschreven: ‘Het weerbericht van mijn ouder’. De nieuwe informatiekaarten bieden uitleg over één specifieke psychische stoornis of verslaving, ondersteund met een ervaringsverhaal. De boekjes en kaarten bieden een uitgangspunt voor een gesprek thuis, in de huisartsenpraktijk, op school of bij de psycholoog.

Nieuwe KOPP/KOV informatieboekjes

Er zijn 6 boekjes:

  • Sammie en Noah – Voorleesboekje voor kinderen van 2 tot 4 jaar
  • Het weerbericht van mijn ouders – Voorleesboekje voor kinderen van 5 tot 8 jaar
  • Bij ons thuis – Boekje voor kinderen van 9 tot 12 jaar
  • Als het waait in huis – Boekje voor jongeren vanaf 13 jaar
  • Een knipoog en een knuffel – Boekje voor ouders met psychische en/of verslavingsproblemen
  • Mentaal klaar voor je baby – Boekje voor aanstaande en nieuwe moeders (of andere opvoeders) met psychische en/of verslavingsproblemen en de mensen om hen heen

Informatiekaarten

Ook zijn er 11 informatiekaarten voor ouders en kinderen van verschillende leeftijden. De verschillende informatiekaarten bieden kinderen tussen 8 en 14 jaar uitleg over de specifieke psychische ziekte of verslaving van hun ouder. Om het kind te laten merken dat het niet de enige is met zo'n ouder, staat op elke kaart een verhaal van een kind dat zich in dezelfde situatie bevindt. De kaarten kunnen los of in combinatie met één van de zes informatieboekjes KOPP/KOV gegeven worden aan kind of ouder.

Er bestaat een informatiekaart voor de volgende psychische ziektes en verslavingen:

  • Depressie
  • Schizofrenie
  • Manische depressie of bipolaire stoornis
  • Eetstoornis
  • Angststoornis of fobie
  • Borderline stoornis
  • Psychose
  • Dwangstoornis
  • Verslaving aan alcohol
  • Verslaving aan drugs
  • Psychische problemen algemeen: dit blad is speciaal gemaakt om uitleg te geven in situaties waarin er (nog) geen duidelijke diagnose te stellen is bij de ouder

Alle materialen zijn gratis te downloaden. Binnenkort zijn de boekjes ook te bestellen (tegen kostprijs).