Onderwijs

Kinderen en jongeren gaan naar school om te leren en zichzelf te ontwikkelen. Dit lukt het beste als ze goed in hun vel zitten en zich veilig voelen op school.

Scholen en vervolgopleidingen hebben hier invloed op door het pedagogisch klimaat op de school of opleiding bewust vorm te geven. Welbevinden is bevorderend voor het leren. Maar ook andersom: het krijgen van goed onderwijs is bevorderend voor het welbevinden van kinderen en jongeren, de relatie tussen welbevinden en leerresultaten is dynamisch én wederkerig.

Wat is nodig volgens de jongeren?

• Zie mij als persoon en niet alleen mijn cijfers en prestaties.
• Zet binnen het onderwijs structureel in op het mentaal welbevinden van leerlingen.
• Leid leerkrachten op en ondersteun ze al vertrouwenspersoon.
• Leer ons over onze mentale en fysieke gezondheid.
• Je authentieke zelf kunnen zijn, offline én online; je bent jezelf en niet het perfecte plaatje. Falen is geen optie, maar een recht.

Concreet werkt het actieplan hieraan door de volgende acties:

1 Mentale gezondheid ingebed op school

Onderwijsinstellingen hebben mentale gezondheid en welbevinden van leerlingen en studenten op de agenda staan, zien het belang van een integrale aanpak en handelen hiernaar.

Veel partijen werken hard om onderwijsinstellingen te helpen hier stappen op te zetten. Samen werken we aan het volgende doel: Iedereen in de school is betrokken, van leiding tot leraar, van leerling en student tot vertrouwenspersoon. Aandacht voor mentale gezondheid maakt onderdeel uit van het DNA van de school.

Hoe?

Verbinden en versterken van bestaande programma’s: Samen met diverse partijen zoals Gezonde School, leerling en studentenvertegenwoordigers, gemeenten, school coalities en kennisinstituten zoals het Trimbos, Pharos en NJI, creëren wij een sluitende aanpak, ieder vanuit z’n eigen rol en expertise.

We maken het voor de onderwijsinstelling zo overzichtelijk mogelijk om een passende aanpak te kiezen. Door mentale gezondheid in het onderwijs te agenderen en initiatieven, aanpakken en beleid te verbinden vormen we een sterke gezamenlijke koers naar het vergroten van de mentale gezondheid in het onderwijs.

Bewustwording van scholen en hen motiveren en enthousiasmeren tot de inzet van een integrale aanpak is een belangrijke eerste stap. Koploper scholen en opleidingen krijgen daarom van ons een podium zodat zij als voorbeeld kunnen dienen voor andere onderwijsinstellingen.

2 Structureel aandacht voor mentale gezondheid

Alle leerlingen en studenten krijgen (bewezen) effectieve lesmethodes en interventies aangereikt om te werken aan hun veerkracht en mentale gezondheid.

Leren over je eigen veerkracht, met leeftijds- genoten praten over mentale gezondheid en kennis opdoen over goede zorg voor je mentale gezondheid zijn voor jongeren een essentieel onderdeel van hun persoonlijke ontwikkeling.

Ook op school en in hun opleiding willen ze hier actief mee aan de slag. Goede lesprogramma’s dragen hieraan bij.

Hoe?

Lesprogramma’s versterken: We gaan lesprogramma’s en het Gezonde School aanbod aanjagen en versterken. Dit doen we door scholen te motiveren hiermee aan de slag te gaan via campagnes en ervaringsverhalen van jongeren.

Er is veel aanbod in lesprogramma’s die variëren in soort aanbod en in kwaliteit. We zetten daarom in op:

• Het vergroten van de vindbaarheid en keuze voor programma’s.
• De urgentie benadrukken om met het onderwerp te starten.
• Het verbeteren van de logistiek en efficiëntie van het huidige aanbod; door aantoonbaar effectieve programma’s aan elkaar te verbinden en met samenwerkingspartners te werken aan opschaling.
• Het vertalen van eenmalige programma’s naar een meer structurele wijze om lessen over mentale gezondheid in te bedden.

3 Opleiden van onderwijsassistenten en docenten

Docenten, leerkrachten en onderwijsassistenten, maar ook andere medewerkers binnen een onderwijsinstelling, hebben een rol in signaleren en het bieden van een luisterend oor aan jongeren. Zij voelen zich comfortabel om deze rol te bieden en hebben hiertoe de juiste scholing gehad.

Hoe?

Training en scholing:

• Toekomstige docenten en leerkrachten; we brengen bestaand aanbod over mentale gezondheid binnen de lerarenopleiding en de opleiding tot onderwijsassistent actief onder de aandacht en werken samen met de opleiders aan een plan voor structurele inbedding.
• Huidige docenten en leerkrachten; bijscholing stimuleren. Met name om een goed luisterend oor te kunnen bieden.

4 Prestatiedruk

Prestatiedruk is van grote invloed op de mentale gezondheid. Prestatiedruk komt niet alleen vanuit onderwijs en is direct verbonden met de eisen die de samenleving als geheel stelt. We dromen van een samenleving waarin jongeren het recht hebben om te falen.

Hoe?

Samen met vereniging Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) gaan we me jongeren in gesprek wat de huidige norm in de samenleving is met betrekking tot prestatiedruk en wat de gewenste norm zou moeten zijn.

In 2023 werken we toe naar een lijst met aanbevelingen voor onderwijs- instellingen om met dit thema aan de slag te gaan. Met deze aanbevelingen op zak zetten we scholen aan om deze te vertalen naar de praktijk.

Lees hier het volledige Actieplan MINDus.