Veiligheid

De Wet Vrij en Veilig Onderwijs is een nieuw wetsvoorstel dat de sociale veiligheid in het Nederlandse onderwijs wil versterken. De wet treedt naar verwachting in werking op 1 augustus 2026. Scholen kunnen zich nu al voorbereiden met behulp van ondersteunende middelen van Stichting School & Veiligheid. De wet richt zich op drie hoofdthema’s: goed zicht op veiligheid, ondersteuning en begeleiding, en evaluatie van het veiligheidsbeleid.

Recent bracht de Inspectie van het Onderwijs een onderzoek uit over (sociale) veiligheid op scholen. Uit het onderzoek blijkt dat alle scholen/besturen (sociale) veiligheid belangrijk vinden, maar er is meer nodig dan beleid om daadwerkelijk een veilige omgeving te creëren. School & Veiligheid zet in een dit artikel de aanbevelingen van de Inspectie op een rij.

Pesten komt helaas nog veel voor op middelbare scholen. Uit onderzoek blijkt keer op keer dat lhbti+ leerlingen extra kwetsbaar zijn. Ze worden vaker gepest, buitengesloten of uitgelachen. Daarom is het zo belangrijk dat jij als leraar weet wat je kunt doen om dit te voorkomen. Pestonderzoeker Tessa Kaufman geeft bij Stichting School & Veiligheid aanbevelingen om hier werk van te maken.

Kinderen leren niet alleen door voorzichtig te zijn, maar juist ook door risico’s te nemen. Daar is steeds meer aandacht voor, in Nederland en daarbuiten. VeiligheidNL wil dat kinderen de ruimte krijgen om te spelen met risico's. Samen met professionals die werken met ouders en kinderen zorgt VeiligheidNL dat dit op een veilige manier kan. Met een whitepaper laat VeiligheidNL zien waarom risicovol spelen goed is voor de ontwikkeling van kinderen én hoe het helpt om ernstig letsel te voorkomen. Het whitepaper is ook relevant voor onderwijsprofessionals.

Op woensdag 9 april 2025 organiseerde Stichting School & Veiligheid voor de tiende keer de landelijke onderwijsconferentie Met Alle Respect! Zo’n 250 onderwijsprofessionals waren naar Theater Gooiland in Hilversum gekomen voor een inspirerende dag rondom sociale veiligheid in het onderwijs. Nog eens 300 deelnemers volgden de conferentie online. Een terugblik.

De Week Tegen Pesten heeft dit jaar als thema ‘Kijk ’s door een andere bril; En zie: je klas is een team’. De campagne, georganiseerd door de Stichting School & Veiligheid, vindt plaats van 22 tot en met 26 september 2025.

De nieuwe Risicomonitor van VeiligheidNL is live. De Risicomonitor is een tool die kinderopvangorganisaties ondersteunt bij het actueel houden van hun veiligheids- en gezondheidsbeleid. Dankzij de Risicomonitor is dit een gezamenlijk gedragen verantwoordelijkheid. Het ‘papieren beleid’ wordt zo eenvoudig onderdeel van het dagelijkse werk.

“Meer dan ooit is extra focus nodig op het burgerschapsonderwijs,” stelt Alida Oppers, Inspecteur-generaal van het Onderwijs in de Staat van het Onderwijs 2025. “Veel scholen worstelen nog met deze belangrijke opgave. Docenten, schoolleiders en bestuurders verdienen steun bij de uitdagende opgave om te zorgen voor rust, verdraagzaamheid en een respectvolle dialoog.” School & Veiligheid reageert op de Staat van het Onderwijs waar het burgerschap en sociale veiligheid in het onderwijs betreft.

Bijna de helft van de Nederlandse meiden heeft te maken met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Met de toenemende populariteit van vrouwenhatende influencers uit de manosphere, zoals Andrew Tate, is het juist nu essentieel dat de maatschappij geen ruimte laat voor grensoverschrijdend gedrag. Daarom lanceren Rutgers, Atria en COC de nieuwe campagne ‘Kleine !@#%?-dingen worden grote !@#%?-dingen’ om seksueel grensoverschrijdend gedrag bij de bron aan te pakken. De organisaties moedigen jongeren, specifiek jongens, aan om niet mee te doen met seksistische opmerkingen en zetten zo een nieuwe sociale norm neer. De campagne is ook voor scholen relevant.

Het plan om verplicht schoolzwemmen opnieuw in te voeren is van de baan. Staatssecretaris Vincent Karremans oordeelde op vrijdag 4 april 2025 dat het te duur en te belastend is voor scholen, die zich volgens hem vooral moeten richten op basisvaardigheden zoals taal en rekenen. Dit besluit volgde op het rapport Een slag slaan voor zwemveiligheid van SEO Economisch Onderzoek, waarin de kosten en baten van herinvoering zijn onderzocht.

Het ‘Stappenplan: omgaan met online incidenten’ van de Stichting School & Veiligheid is een overzichtelijk handelingskader voor scholen. Het plan laat stap voor stap zien hoe een school kan omgaan met een online incident tussen leerlingen – en hier lering uit kan trekken voor preventief beleid. Aandacht hiervoor is nodig door de grote rol van de sociale media in onze samenleving, waardoor incidenten hiermee ook de veiligheid en het welzijn van een schoolgemeenschap kunnen raken.

Carnaval komt eraan, misschien vier je dat wel bij jou op school. Hoe zorg je ervoor dat carnaval voor alle leerlingen een leuke ervaring is, waarbij iedereen elkaars grenzen respecteert? Om een veilige en fijne sfeer te creëren, is het belangrijk om als school duidelijke afspraken te maken en gedragsregels op te stellen. Stichting School & Veiligheid geeft tips hoe je daarmee aan de slag gaat.

In het po en vo is het aantal gevallen van pesten met psychisch en fysiek geweld toegenomen. Dat constateert de Inspectie van het Onderwijs.

In samenwerking met wetenschappers brengt Stichting School & Veiligheid in januari 2025 de publicatie ‘Werken aan een positieve sfeer in de klas – vijf tips om pesten te voorkomen’ uit. Hierin staan vijf wetenschappelijk onderbouwde, praktische tips waarmee de leraar direct aan de slag kan om een harmonieuze omgeving te creëren.

Woensdag 9 april 2025 is de tiende editie van de onderwijsconferentie Met Alle Respect! De conferentie is een initiatief van Stichting School & Veiligheid met ondersteuning van het ministerie van OCW. Net als de vorige twee edities is dit een volledig hybride event.