Welbevinden

Op vrijdag 8 december is het Paarse Vrijdag. Deze dag wordt elk jaar gevierd op de tweede vrijdag van december. Op Paarse Vrijdag wordt gevierd dat iedereen zichzelf mag zijn, ongeacht gender(identiteit) of seksuele oriëntatie. Scholen die meedoen kleuren de school paars, met bijvoorbeeld truien, vlaggen, posters en meer. Veel scholen organiseren ook speciale lessen of andere activiteiten. Gezonde School zette zes initiatieven op een rij.

In het Ierse stadje Greystones, vlak onder Dublin, hebben alle acht basisscholen, samen met sportverenigingen en ouders afgesproken dat basisschoolleerlingen geen smartphones mogen hebben: niet op school, niet thuis en niet in hun vrije tijd. De reden voor het experiment is dat de partijen zich zorgen maken over de mentale gezondheid van de basisschoolleerlingen.

Met een deel van de hbo- en wo-studenten lijkt het in mentaal opzicht iets beter te gaan, maar veel studenten ervaren nog steeds psychische klachten. Hun gebruik van tabak, alcohol en drugs is sinds 2021 grotendeels op hetzelfde niveau gebleven. Vooral de sociaal-maatschappelijke omgeving van de student speelt een rol bij mentale gezondheid en middelengebruik. Dat blijkt uit het tweede landelijke onderzoek naar de mentale gezondheid en het middelengebruik van studenten in het hbo en wo. De cijfers laten zien dat het onverminderd belangrijk is om samen te werken aan een beter studentenwelzijn.

Een goede samenwerking tussen ouders, school en andere jeugdprofessionals bevordert de ontwikkeling van kinderen. Maar hoe krijg je zo'n samenwerking echt voor elkaar? De digitale toolkit ‘Sámen voor het kind’ van het Nederlands Jeugdinstituut helpt hierbij. De toolkit is tot stand gekomen in samenwerking met Ouders & Onderwijs en oudervereniging Balans.

Depressie komt veel voor onder jongeren, maar vaak krijgt deze doelgroep niet de hulp die ze nodig hebben. Boeken, beweging en andere depressiepreventieprogramma's behalen niet voor iedereen het beoogde resultaat. Met games bereik je mogelijk een ander deel van die doelgroep. Anouk Tuijnman, wetenschappelijk onderzoeker bij het Trimbos-instituut, co-ontwikkelde twee toegepaste videogames voor depressie bij jongeren en promoveert op 28 november aan de Radboud Universiteit. Haar onderzoek is ook voor onderwijsprofessionals interessant.

Als leerkracht wil je dat er een positieve sfeer heerst in de klas, dat leerlingen prettig met elkaar omgaan en dat pesten geen kans krijgt. Toch komt pesten voor op elke school en in iedere groep. Stop Pesten Nu stelde een handreiking samen voor het herkennen, aanpakken en voorkomen van pesten in jouw klas.

Op TikTok-accounts, geïnspireerd door de serie Gossip Girl, worden anoniem roddels gepost over leerlingen en leraren. Bijvoorbeeld “iemand uit de eerste is ontmaagd door iemand van 18” of “meneer X heeft een affaire met mevrouw x.” Hoe ga je hier als school mee om? De Stichting School & Veiligheid zet het op een rijtje en geeft tips.

Misschien merk je als leerkracht dat leerlingen opgroeien in armoede. Bijvoorbeeld omdat ze geen lunch mee naar school hebben of te kleine schoenen hebben. Wat kun je doen als je je daar zorgen over maakt? Het Nederlands Jeugdinstituut geeft advies.

Kinderen zijn makkelijk in het volgen van tradities en zijn hier flexibel in. De sleutel voor eventuele verandering ligt bij de volwassenen. Voor de meeste kinderen zal een verandering niet uitmaken. Kinderen reageren vaak op en gaan mee in de reacties van volwassenen. Let wel: De manier waarop volwassenen praten over de traditie beïnvloedt het gevoel van veiligheid van leerlingen. De Stichting School & Veiligheid geeft tips voor een fijn sinterklaasfeest voor iedereen op school.

De Palestijnse organisatie Hamas voerde op zaterdag 7 oktober vanuit Gaza aanvallen uit op Israël. De heftige beelden gaan de hele wereld over. De onrust die daarover ontstaat komt ook de school en het klaslokaal binnen. Het is dus moeilijk om daar geen aandacht aan te besteden. Maar hoe doe je dat met een conflict dat heftige reacties kan oproepen? Bij zo’n gevoelig onderwerp kan dat spannend zijn. Stichting School & Veiligheid geeft in onderstaand artikel handvatten.

Een van de vijf jongeren ervaart klimaatstress. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos in opdracht van Milieudefensie Jong. De resultaten zijn van belang voor professionals die met jongeren werken, zoals in het onderwijs.

Pesten op school kan veel pijn en verdriet veroorzaken. Jeroen* (11) werd op zijn vorige basisschool zo erg gepest dat hij niet meer naar school durfde te gaan. Nu zit hij op een basisschool die hard werkt aan een positief en veilig schoolklimaat. Een omgeving waar kinderen worden gezien en gehoord. En waar wordt ingegrepen bij pesten. Antipestcoördinator Karola en Jeroen delen op de website van het Nederlands Jeugdinstituut hun ervaringen met pesten. En ze bespreken hoe je pestgedrag op school voorkomt en aanpakt.

Deze week is de Week tegen Pesten (25 t/m 29 september), een initiatief van Stichting School & Veiligheid. Naar aanleiding daarvan schreef Giti Bán, trainer en adviseur vertrouwenswerk bij Stichting School & Veiligheid en extern vertrouwenspersoon, onderstaand artikel.

Vrijdagavond 8 september 2023 vond een aardbeving plaats in Marokko, die inmiddels al aan meer dan 2.800 mensen het leven heeft gekost. School & Veiligheid leeft niet alleen mee met alle leerlingen, studenten en onderwijspersoneel die direct of indirect zijn getroffen door de gevolgen van deze aardbeving. De Stichting begrijpt daarnaast dat leerlingen en onderwijspersoneel met dierbaren in Marokko zich zorgen maken. Daarom besteedt School & Veiligheid aandacht aan vragen als ‘Wat doet dit met leerlingen en collega’s?’ en ‘Hoe ga je hiermee om?’

Wil jij dit schooljaar werken aan het welbevinden van leerlingen of studenten? Kom dan naar de activiteitenmarkt Welbevinden, op woensdag 11 oktober in Utrecht. Je maakt dan kennis met verschillende Gezonde School-activiteiten voor welbevinden in het primair onderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo. Aanmelden is gratis en kan tot en met 14 september.