mediawijsheid

Kinderen van 0-6 jaar besteden minder tijd aan digitale media dan vorig jaar. Maar met een gemiddelde van bijna anderhalf uur per dag is dit nog steeds meer tijd dan aanbevolen wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dit blijkt uit de Iene Miene Media-monitor van Netwerk Mediawijsheid, in het kader van de Media Ukkie Dagen. De Media Ukkie Dagen vonden in 2025 plaats van 4 tot en met 11 april.

In Australië is een verbod op socialemediagebruik voor kinderen onder de 16 inmiddels een feit. In Europa wordt er door een aantal landen met interesse naar vergelijkbare maatregelen gekeken. En ook in Nederland gaan stemmen op voor een socialemediaverbod voor jonge gebruikers. Geert van der Veen van Netwerk Mediawijsheid beschrijft de situatie en laat experts aan het woord.

Young Impact en JOGG lanceerden onlangs, samen met JOGG-ambassadeur Juvat Westendorp, de nieuwe lesmodule #OntduikDeFuik. De lesmodule helpt jongeren weerbaarder te maken tegen online verleidingen zoals reclames voor ongezonde producten.

Van 8 tot en met 15 november 2024 vindt de Week van de Mediawijsheid plaats. De themaweek staat de komende drie jaar in het teken van de digitale balans. In 2024 is het hoofdthema: gezond schermgebruik.

De meeste scholen voor basis-, voortgezet en speciaal onderwijs hebben beleid om mobiele telefoons uit de klas te verbannen. Dat meldt het ministerie van OCW op basis van een peiling van het Kohnstamm Instituut. Vincent Fafieanie van het Nederlands Jeugdinstituut adviseert scholen om leerlingen te begeleiden bij hun toegenomen sociale contacten.

De Week van de Mediawijsheid 2024 vindt plaats van 8 t/m 15 november. De voorbereidingen gaan van start en daar hebben we jou bij nodig! Meer weten over het thema, de campagne en hoe je kan bijdragen? Kom naar de digitale kick-off op donderdag 27 juni 2024.

Gemiddeld zitten jongeren 6,5 uur per dag op hun smartphone. Voor een kwart is dit zelfs meer dan 8 uur. Onderzoek van UvA-promovendus Teun Siebers bevestigt nu dat jongeren meer afleiding ervaren op momenten dat ze ook meer social media gebruiken. Ook zorgen social media en game-apps op de telefoon voor het slapengaan voor een slechtere nachtrust. Zorgelijk, volgens Siebers: “Het is een kwetsbare groep waarvan de mate waarin social media ze afleidt van taken gek genoeg nog niet veel onderzocht is.” Het onderzoek van Siebers is ook voor onderwijsprofessionals interessant.

Sinds 1 januari van dit jaar geldt het mobieltjesverbod op middelbare scholen. De groep ouders die positief is over het verbod op mobieltjes in de klas is het afgelopen jaar gestegen van 61% naar ruim 80%. Ook is de steun toegenomen voor een verbod op mobieltjes in de hele school, al is deze groep kleiner. Een kleine meerderheid van 54% geeft aan hierachter te staan, ten opzichte van 36% voor de invoering. Bovendien zien ouders een positief effect van de nieuwe regels op hun kinderen. Dit blijkt uit een recente peiling onder 544 ouders in het Landelijk Ouderpanel van Ouders & Onderwijs.

Als het om mediaopvoeding gaat, voelen professionals in onder meer onderwijs en kinderopvang zich vaak onvoldoende bekwaam om ouders te adviseren. Maar professionals hebben de benodigde kennis allang in huis, benadrukt Nick van Hummel, adviseur bij het Nederlands Jeugdinstituut. “Mediaopvoeding vraagt grotendeels hetzelfde van ouders als de rest van de opvoeding. Vergelijk mediaopvoeding met leren fietsen. Dan is het belang van mediaopvoeding voor ouders makkelijker te begrijpen. Daarna is het je rol als professional om die mediaopvoeding te stimuleren. Zonder oordeel, en vanuit interesse.”

Van 5 t/m 12 april vinden de Media Ukkie Dagen 2024 plaats. Tijdens de Media Ukkie Dagen wordt extra aandacht besteed aan mediaopvoeding voor kinderen van 0 t/m 6 jaar. De Media Ukkie Dagen zijn ook van belang voor professionals in de kinderopvang en het basisonderwijs.

Ruim twee derde van alle vo-scholen (71,7 procent) verwachten een zeer positief of positief effect van de nee-tenzij regeling voor smartphones op het welbevinden van leerlingen en het school- en klasklimaat. Ruim een kwart (27,3) procent verwacht een neutraal effect. Dat blijkt uit de nulmeting van de onderzoeksbureaus Kohnstamm en Oberon die in december 2023 is gedaan onder 587 scholen.

Mediawijsheid op school onderwijzen is al moeilijk genoeg. Maar hoe betrek je ouders zodat ook buiten schooltijd om mediawijsheid niet helemaal van de agenda verdwijnt? Linda van Aalderen van Myndr, partner van Netwerk Mediawijsheid verzamelde hun beste tips in drie afzonderlijke stappen.

Geen foto meer delen via Snapchat of een TikTok filmpje versturen tijdens de les. Vanaf 1 januari 2024 geldt de richtlijn in het voortgezet onderwijs dat smartphones uitsluitend voor educatieve doelen mogen worden ingezet. In het nieuwe schooljaar volgen het primair en speciaal onderwijs. Hoe kun je als school goed omgaan met deze verandering? Gezonde School sprak onder meer met Freek Zwanenberg van Bureau Jeugd & Media.

Op TikTok-accounts, geïnspireerd door de serie Gossip Girl, worden anoniem roddels gepost over leerlingen en leraren. Bijvoorbeeld “iemand uit de eerste is ontmaagd door iemand van 18” of “meneer X heeft een affaire met mevrouw x.” Hoe ga je hier als school mee om? De Stichting School & Veiligheid zet het op een rijtje en geeft tips.

Het is vakantie. Dat betekent geen school en meer tijd met elkaar. Misschien maak je je als ouder zorgen over de schermtijd van je kind. Als je op vakantie gaat, maar ook als je thuisblijft, kan dat soms lastig zijn. Het Nederlands Jeugdinstituut geeft tips.