Alles over een Gezonde Leefstijl Op School

Samenwerking nodig voor voedseleducatie in het speciaal onderwijs

Het speciaal onderwijs wil het stimuleren van gezond eetgedrag van leerlingen ondersteunen, maar het huidige aanbod van voedseleducatie sluit hier niet op aan. De ideale uitkomst is wanneer lesmethodes worden ontwikkeld of aangepast op het niveau en de belevingswereld van de leerlingen in de vorm van praktijkgerichte activiteiten die een integraal onderdeel zijn op school. Dit geven leerkrachten en medewerkers aan tijdens een behoeftepeiling en expertmeeting over voedseleducatie van het Louis Bolk Instituut, in samenwerking met Special Heroes Nederland, JOGG en Jong Leren Eten. Welke haalbare verbeterpunten en kansen zien de deelnemers?

Bijna 100 leerkrachten en medewerkers in het speciaal onderwijs (BSO, SO, VSO en PRO) hebben - naar aanleiding van de oproep hier op de website - een enquête over voedseleducatie ingevuld. De resultaten zijn gebundeld in een Factsheet en aansluitend besproken in een expertmeeting. Leerkrachten en medewerkers vinden dat er een rol weggelegd is voor het speciaal onderwijs in het stimuleren van gezond en duurzaam eetgedrag. Extra aandacht voor voedseleducatie in het speciaal onderwijs is nodig omdat volgens de leerkrachten en medewerkers maar liefst 40% van de leerlingen overgewicht heeft en er geen passend lesmateriaal beschikbaar is voor hun type onderwijs. Voor effect op de langere termijn is het van belang dat kinderen leren wat gezonde voeding is en hoe ze gezonde en duurzame voedselkeuzes kunnen maken. Dit kan in de vorm van reguliere lessen in het klaslokaal, maar de voorkeur gaat uit naar praktijkgerichte activiteiten waarbij beleven en actief bezig gaan centraal staan. De leerkrachten zien ook kansen om ouders op een positieve manier te betrekken bij voedseleducatie en elkaar zo wederzijds te inspireren en motiveren.

De rode draad die naar voren kwam in de behoeftepeiling en expertmeeting is dat scholen de noodzaak zien om voedseleducatie te geven, maar dat er geen geschikte lesmaterialen beschikbaar zijn. Geschikt materiaal en meer aandacht voor deze groep kinderen zou, zeker gezien de beperkte tijd en middelen in het onderwijs, ontzettend helpen.

Concrete wensen voor en door het speciaal onderwijs

  • Het aanpassen van lesmateriaal is altijd nodig, maar een basis van materialen die gemakkelijk aan te passen is naar het juiste niveau, duur en belevingswereld zou helpen.
  • Een centraal informatie- en inspiratiepunt zou ervoor kunnen zorgen dat de vindbaarheid van bruikbare lesmaterialen vergroot wordt en kan dienen als platform voor leerkrachten om aangepaste lessen te delen met elkaar.
  • Draagvlak, kennis en beschikbaarheid van docenten en ouders is nodig om voedseleducatie een structurele plek in het lesrooster te geven. Geen losse les hier en daar, maar een integrale aanpak die door het hele team uitgedragen wordt.
  • De kracht van de leerkrachten ligt bij hun didactische vermogen en niet perse bij vakkennis om voedseleducatie te kunnen geven. Het inzetten van partners, ouders als rolmodellen, gastdocenten en het faciliteren van excursies kan helpen om de juiste kennis over te dragen.

Vervolg

Aan de behoefte van leerkrachten en medewerkers voor aangepaste voedseleducatie materialen voor het speciaal onderwijs wordt momenteel door verschillende lespakketaanbieders gewerkt. Dit wordt door het Louis Bolk Instituut met onderzoek ondersteund.

Wil je tips, feedback of onderwerpen voor een vervolg delen? Reageren kan door te mailen naar Femke Hoefnagels (f.hoefnagels@louisbolk.nl).