Seksualiteit

Het grootste deel van de leerlingen op het speciaal (basis)onderwijs is behoorlijk seksueel weerbaar. Dat blijkt uit het rapport Peil.Burgerschap einde speciaal (basis)onderwijs 2020-2021 van de Onderwijsinspectie.

De conferentie Relaties en seksualiteit, de gewoonste zaak op school mocht op 29 maart ruim 200 deelnemers ontvangen. De deelnemers werden de hele middag ondergedompeld in Relaties en seksualiteit, een gezondheidsthema van Gezonde School. Daarbij kregen ze tips, voorbeelden en nieuwe informatie. Ook werd er stilgestaan bij successen en bij het gewenste toekomstbeeld van relationele en seksuele vorming in het onderwijs.

De deelcommissie Jeugdgezondheidszorg, preventie en gezondheidsbevordering van het Nederlands Jeugdinstituut heeft het lespakket Kriebels in je buik van Rutgers erkend als 'goed onderbouwd'. Het lespakket over seksualiteit voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar heeft als doel om bij te dragen aan een veilige en gezonde seksuele ontwikkeling van jonge kinderen.

Kinderen vanuit een positieve boodschap iets leren over je lijf, praten over wat je fijn vindt, autonomie en een positief zelfbeeld: daar ging van 20 tot en met 24 maart de Week van de Lentekriebels dit jaar over. Door nepnieuws ging een deel van die boodschap verloren, aldus Rutgers. Maar wat de week volgens Rutgers vooral opleverde: veel waardevolle gesprekken tussen vakbekwame leerkrachten en ouders en tienduizenden kinderen die spraken over wat ze fijn vinden. Rutgers blikt terug op een woelige week.

Op woensdagmiddag 29 maart organiseert Gezonde School vanuit het stimuleringsprogramma Gezonde Relaties & Seksualiteit van Gezonde School de conferentie Relaties en seksualiteit, de gewoonste zaak op school. Gezonde School grijpt dit moment aan om successen te vieren en om scholen een podium te geven. Om stil te staan bij waar we zijn begonnen en waar we nu staan. Een blik te werpen op de toekomst, en wat er nodig is om structureel aandacht te blijven besteden aan het thema Relaties en Seksualiteit in het onderwijs en om het thema te borgen.

Met de SGG-preventietool van Stichting School & Veiligheid kunnen schoolleiders op een praktische manier het schoolbeleid met betrekking tot seksueel grensoverschrijdend gedrag op orde brengen. 1) Bekijk de praktijk met de scan. 2) Check wat kan verbeteren via de infokaart. 3) Informeer personeel met een op maat gemaakte routekaart over preventie & aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag op school.

Leerlingen van 3-HAVO van het Revius Lyceum zijn tijdens de Week van de Liefde op Valentijnsdag in gesprek gegaan met Dennis Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs. Het gesprek ging onder meer over genderdiversiteit, sexting en grensoverschrijdend gedrag.

Een record aantal scholen doen mee aan de Week van de Liefde, de themaweek over relaties en seksualiteit. Bijna 200 scholen in het voortgezet onderwijs, praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs en mbo met in totaal circa 60.000 leerlingen doen van 13 tot 17 februari mee. Zowel leerlingen als docenten willen meer aandacht voor brede seksuele vorming, waarbij ook aandacht is voor diversiteit, gendergelijkheid en plezier. Het thema van de week is dit jaar dan ook ‘Zijn wie je bent, iedereen is anders’. Een thema dat leeft op scholen door het hele land.

Valentijnsdag – 14 februari – is de dag van de liefde. Daarom organiseren Rutgers en Soa Aids Nederland rondom die dag de Week van de Liefde. Tijdens de Week van de Liefde besteden scholen in het voortgezet onderwijs, praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs en mbo aandacht aan het thema seksuele vorming of verdiepen hun kennis. In 2023 vindt de week plaats van 13 tot en met 17 februari. Thema is dit jaar ‘Zijn wie je bent’.

De Week van de Lentekriebels vindt dit jaar plaats van 20 tot en met 24 maart 2023. Voor scholen in het primair onderwijs en speciaal onderwijs is deze projectweek een mooie gelegenheid om te starten met lessen over het thema Relaties en seksualiteit. Of om extra aandacht aan te besteden aan relationele en seksuele vorming. Dit jaar staat de Week van de Lentekriebels in het teken van de vraag ‘Wat vind ik fijn?’.

Tussen 2020 en 2024 voeren de Erasmus Universiteit Rotterdam en kennisinstituut Atria onderzoek uit naar de effectiviteit van de programma’s Make a Move en Make a Move+. De programma’s verbeteren de psychoseksuele gezondheid van jongens en jongemannen in het vmbo en mbo en van jongens met een lichte verstandelijke beperking. Ben jij (toekomstig) Make a Move of Make a Move+ trainer? Doe mee met het Move Up! onderzoek.

Professionals in onderwijs, welzijn en zorg weten hoe zij seksualiteit bespreekbaar maken en helpen jongeren om elkaars wensen en grenzen te herkennen en te respecteren. Dat is een van de doelen van het Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Het kabinet heeft dat op 13 januari naar de Tweede Kamer gestuurd.

De circa 8.000 eerstejaars die najaar 2023 gaan starten als student aan de Universiteit van Maastricht krijgen tijdens de introductieweek verplicht les over seksueel wangedrag. Daarbij gaat het om gedrag tussen studenten onderling, niet tussen medewerkers en studenten. De Universiteit van Maastricht is de eerste universiteit die dit gaat doen. Het is nog niet bekend hoe de lessen eruit gaan zien.

Hoe ga je om met vragen van leerlingen over seks? Wat doe je als je een leerling of student het woord ‘homo’ als scheldwoord hoort gebruiken? Hoe voer je een gesprek in de klas over een naaktfoto die zonder toestemming is gedeeld? De interactieve filmpjes Hoe doe jij het? gaan in op deze dilemma's en hoe je deze als leraar kunt aanpakken.

Het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs neemt toe. Voor bestuurders en schoolleiders is het belangrijk om te weten wat zij daartegen kunnen ondernemen. Daarom heeft een brede alliantie de publicatie ‘Zo klein als mogelijk, zo groot als nodig; omgaan met ’ uitgebracht.