VO

Zie jij door de bomen het bos nog? Er zijn inmiddels zoveel programma's op het gebied van onderwijs en gezondheid dat we de drie belangrijkste voor je op een rijtje hebben gezet. Wie zitten er achter die programma's, wat heb je er aan als school en hoe kun je er aan meedoen? In dit artikel bespreken we Gezonde School, JOGG en Jong Leren Eten.

De jeugdarts is grotendeels bekend bij ouders. Dat blijkt uit onderzoek van Ouders & Onderwijs. Twee derde van de ouders weet dat hun kind een jeugdarts heeft. Sommige ouders weten ook wie dat is, maar de meeste ouders niet. Uit de peiling blijkt ook dat zo’n 60% van de ouders weet hoe ze de jeugdarts kunnen bereiken, of weten waar ze dat op kunnen zoeken. Het onderzoek werd uitgevoerd onder ouders uit het Landelijk Ouderpanel van Ouders & Onderwijs. Een vragenlijst werd ingevuld door 283 ouders met een kind op de basisschool.

De Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang (BOinK) heeft in het kader van de Beweging tegen Kindermishandeling een nieuwe website ontwikkeld voor professionals uit het onderwijs en in de kinderopvang. Op deze site vinden leraren, onderwijsassistenten, pedagogisch medewerkers, gastouders en andere professionals uit de twee branches betrouwbare informatie over dit onderwerp, gebundeld en overzichtelijk bij elkaar.

Gezond eten is best een uitdaging. Voor iedereen. Er is geen instant oplossing. Het zit ‘m in je gewoontes. Die pas je niet 1-2-3 aan. Want grote veranderingen hou je moeilijker vol. Daarom introduceert het Voedingscentrum de Eetwissel. Uitgangspunt is om kleine eetwissels te maken binnen wat je nu al eet. Bij elke wissel zorg je beter voor jezelf en het milieu.

Steeds meer scholen gaan voor een gezonde leefstijl. Een leerling die – letterlijk én figuurlijk – goed in zijn vel zit, presteert beter. En dat is voor de school óók goed. Om scholen te helpen bij het aanbieden van onderwijs in gezonde leefstijl heeft SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, in samenwerking met Gezonde School, de website gezondeleefstijl.slo.nl ontwikkeld. Deze geeft antwoord op vragen als: waar moet het over gaan bij een gezonde leefstijl, wat willen we bereiken, welk inhouden kiezen we en hoe realiseren we het in de praktijk? Een gesprek met SLO-projectleider Maaike Rodenboog.

Het Voedingscentrum, Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) en Foodwatch willen dat binnen een schaal van een kilometer rond middelbare scholen geen ongezond voedsel mag worden verkocht. De VO-raad, die de scholen in het voortgezet onderwijs vertegenwoordigt, steunt de oproep. Dat meldt het AD.

Slapen is het fundament onder je dagelijks functioneren. Dit geldt voor jezelf als leerkracht of docent maar ook voor al je leerlingen of studenten. Wanneer jijzelf een paar brakke nachten achter de rug hebt zal je vast herkennen dat je minder geduld hebt, minder geconcentreerd bent en een korter lontje hebt. Veel kinderen hebben tegenwoordig een chronisch slaaptekort. Het lijkt dan alsof het kind ongeïnteresseerd is, lui, dwars, brutaal of gedragsproblemen heeft. De achterliggende oorzaak kan dus ook een slaapprobleem zijn. Met deze column wil ik jouw ogen openen voor signalen van slaapproblemen waarvan je eerst misschien dacht dat het onwil of wangedrag betrof. Maar ik wil vooral dat je door gaat vragen en er iets mee doet.

In alle onderwijsstromen van het voortgezet onderwijs is de nodige aandacht voor lessen lichamelijke opvoeding. Alleen het VMBO TL/GL blijft wat achter. Dat is de conclusie van het Mulier-instituut dat in 2018 de geplande 1-meting lichamelijke opvoeding in het voortgezet onderwijs afnam. De 0-meting vond plaats in 2014.

Kinderen moeten voldoende bewegen, maar vooral ook góéd leren bewegen. Dat is al sinds haar oprichting in 1862 de opvatting van de Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO). Deze opvatting heeft alleen maar aan kracht gewonnen nu wetenschappelijk onderzoek maar ook het rapport Peil.Bewegingsonderwijs van de Onderwijsinspectie aantoont dat de bewegingsvaardigheden van leerlingen in het basisonderwijs de afgelopen tien jaar flink zijn afgenomen.

De jaarlijkse studiereis rondom gezonde leefstijl op school deed in 2018 Noorwegen aan. De 50 enthousiaste deelnemers waren onder indruk. Niet alleen van het land, de natuur, maar vooral ook van de enorme (buiten)ruimtes die scholen hebben en hoe zij die gebruiken tijdens voedingslessen, bewegend leren, outdoor learning en active breaks tijdens de lessen.

Bijna de helft van alle pubers (14-17 jaar) voelt zich niet goed uitgerust ’s morgens, zo blijkt uit het grootste slaaponderzoek tot nu toe, door de Hersenstichting. Slechte slaap heeft effect op de leerprestaties, stemming, risicogedrag en ongezonde eetgewoontes van jongeren. Daarom is in september 2018 het lespakket Charge Your Brainzzz gelanceerd. Het pakket, ontwikkeld door Chrono@work in opdracht van de Hersenstichting, informeert jongeren over het belang van slaap voor gezonde hersenen en stimuleert hen hun eigen slaapgedrag te verbeteren.

Denemarken heeft sinds 2014 een nieuw curriculum gericht op het verbeteren van de onderwijskwaliteit onder andere door het invoeren van meer bewegen tijdens de les. Daarnaast is het Deense Haderslev sinds vorig jaar de thuishaven van het ‘Schools for Health Europe’ netwerk en gaven de deelnemers aan de studiereis naar Schotland aan Denemarken als interessant reisdoel te beschouwen. Op naar de Denen dus!

“Uit de #MeToo-discussie blijkt weer eens hoe belangrijk het is ongelijk- waardigheid, geweld en dwang in relaties en in de dagelijkse omgang te herkennen. Wanneer is seksueel contact gewenst, wanneer ongewenst, hoe kun je aangeven waar je grenzen liggen en laten merken hoe ver je wil gaan? Dit soort vragen en vele andere stellen we aan de orde aan de hand van het thema Relaties en seksualiteit.” Aan het woord is Maaike Rodenboog, leerplanontwikkelaar bij SLO – Nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling. Maaike is als projectleider betrokken bij de ontwikkeling van het leerplankader Gezonde leefstijl. Relaties en seksualiteit is een van de zeven thema’s die erin aan de orde komen.