Welbevinden

De coronapandemie heeft geleid tot leervertraging en zorgen over het welbevinden van leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. In het mbo en hoger onderwijs staat het studieverloop en het welzijn van studenten onder druk. Dat staat in de eerste voortgangsrapportage over het Nationaal Programma Onderwijs die het ministerie van OCW naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

De Week van de Mediawijsheid (5 t/m 12 november 2021) staat dit jaar in het teken van: Samen Sociaal Online. We staan stil bij wat we écht belangrijk vinden in de online wereld. We maken ruimte om hierover met elkaar in gesprek te gaan. En om jezelf of een ander mediawijzer te maken – en daarmee weerbaarder en digitaal vaardiger.

Wat kun je doen voor sombere of depressieve leerlingen? Nadat een leerling een einde aan haar leven had gemaakt zette het Koningin Wilhelmina College in Culemborg alles op alles om dit in de toekomst te voorkomen. De school had de expertise hiervoor niet in huis en schakelde hulp in.

Inhoudelijke leerachterstanden die leerlingen hebben opgelopen tijdens de coronacrisis vallen mee. Op sociaal-emotioneel gebied zijn er vaak wel achterstanden. Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de gevolgen van zestien maanden corona voor het onderwijs.

Stichting School & Veiligheid heeft op 5 oktober een nieuwe themawebsite gelanceerd over gender- en seksuele diversiteit in het onderwijs. Gendi.nl is de eigentijdse opvolger van Gay&School. Gendi inspireert en adviseert schoolprofessionals in het basis- en voortgezet onderwijs en het mbo.

Jongeren in Nederland ervaren in toenemende mate ongezonde stress en prestatiedruk. Een deel van hen kan hierdoor (tijdelijk) niet naar school. De Regionale Kenniswerkplaats Jeugd en Gezin Centraal geeft in het rapport ‘Mentaal Kapitaal; Welke factoren spelen een rol bij ongezonde stress, prestatiedruk, schoolverzuim/thuiszitten en schooluitval?’ zes aanbevelingen om stress en prestatiedruk onder de jeugd tegen te gaan.

Spelen is natuurlijk te gek, maar het is veel leuker om samen te spelen. Toch? Voor kinderen is het niet alleen leuker, maar ook heel goed. Ze leren dan om te gaan met bepaalde situaties. Zoals winnen en verliezen. Maar ze leren ook voor zichzelf opkomen, compromissen sluiten en ruzies bijleggen. Tja, en wat zijn nou de leukste spelletjes om samen te doen? Speeltuinbende (project van het Gehandicapte Kind) heeft vijf inclusieve samenspeeltips op een rijtje gezet waarmee elk kind (met en zonder beperking) plezier kan hebben.

Een goede ventilatie is belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van leerlingen. Daarom is het goed nieuws dat per 1 oktober 2021 de Specifieke Uitkering Ventilatie In Scholen (SUVIS) weer open is. Deze uitkering is bedoeld om het binnenmilieu van bestaande schoolgebouwen in het po primair onderwijs en vo voortgezet onderwijs te verbeteren via ventilatie. De SUVIS wordt uitgevoerd door de RVO.

De landelijke Week Tegen Pesten  is op maandag 27 september van start gegaan. In de week staat het aanpakken van pesten en het werken aan een sociaal veilige school centraal. Na het afgelopen turbulente jaar, wat een grote impact had op de groepsdynamiek, is dit extra belangrijk. Initiatiefnemer Stichting School & Veiligheid organiseert de Week Tegen Pesten ieder jaar in september voor scholen in het PO, VO en MBO.

Pesten kan mogelijk alleen worden bestreden door het strafbaar te stellen. Dat stelt Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer. Zij presenteert de opening van het pestonderzoek, waarbij onder meer wordt gekeken naar de oorzaken, impact en aanpak van pesten.

Welke techniek leidt tot de meest waardevolle interactie, maar ook wat verleidt scholieren tot inname van meer groente- en fruit(producten). Dat onderzoeken studenten van de Engelstalige opleiding User Experience van De Haagse Hogeschool. Daarvoor hebben ze scholieren en studenten nodig in de leeftijd van 12 tot 20 jaar die in groepjes van 4 tot 6 deel willen nemen.

Extra aandacht van preventieprogramma’s gericht op de promotie van mentale gezondheid binnen het praktijkonderwijs en met name cluster 4-onderwijs en het monitoren van de effecten hiervan is wenselijk. Dat blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut naar het mentaal welbevinden van jongeren van 12 t/m 16 jaar in het cluster-4 en praktijkonderwijs.

Veel basisschoolleraren zouden graag met hun klas in de moestuin aan de slag gaan, maar hebben hiertoe geen mogelijkheid. Dat blijkt uit het Onderzoek Schooltuinen, dat is uitgevoerd door DUO Onderwijsonderzoek in opdracht van Alliantie Schooltuinen. Momenteel heeft slechts één op de vijf leerkrachten met hun klas een moestuin, terwijl 85 procent aangeeft zeker of misschien te willen tuinieren als hiervoor goede mogelijkheden zouden zijn.

Hoe kun je als leerkracht preventief werken aan de sociaal emotionele ontwikkeling en het welbevinden van je leerlingen? Met dat doel stelde Pharos samen met leerkrachten, Gezonde Generatie en het Trimbos-instituut een handleiding op met concrete handvatten. De handleiding is geschikt voor zowel PO als VO.

Wat is de positieve impact van groene schoolpleinen op de ontwikkeling van kinderen, de kwaliteit van het onderwijs, de klimaatbestendigheid van de omgeving en biodiversiteit? Dat beschrijven Jolanda Maas en Nicole van den Bogerd, onderzoekers bij de sectie klinische psychologie van de Vrije Universiteit Amsterdam, in het whitepaper ‘De waarde van een natuurrijke, gezonde buitenruimte rond scholen’.