Welbevinden

Voordat Openbare basisschool It Tredde Sté in het Friese Jirnsum het vignet voor Relaties en seksualiteit van Gezonde School behaalde, was Welbevinden al binnen. Niet meer dan logisch, vindt directeur Margreet van der Laan: “Dat moet altijd nummer één zijn.”

Beelden, meningen en gevoelens over de oorlog in Oekraïne komen de klas in. Kinderen en jongeren brengen hun emoties mee. Wat ze zien en horen op het jeugdjournaal en social media roept reacties op. Dit vraagt alertheid, gesprek, inlevingsvermogen en tijd en ruimte in het dagelijks lesgeven. Het Nederlands Jeugdinstituut zet een aantal zaken op een rijtje.

Omdat elke leerling zich vrij en veilig moet kunnen voelen op school, komt er een meldpunt voor leerlingen en ouders, een meldplicht voor scholen bij ernstige incidenten en gaat de Inspectie eerder en harder ingrijpen. Dat is nodig, omdat nog altijd tienduizenden leerlingen worden gepest en lastiggevallen. Dat schrijft de minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, Dennis Wiersma, op 4 maart in een brief over Veilig en vrij onderwijs aan de Tweede Kamer.

Tijd om een spontaan gesprekje met een leerling te laten ontstaan over een hobby, een gebeurtenis thuis… Dit is geen bijzaak van onderwijs, maar de kern. Dat een leerling zich gezien voelt is het fundament voor een sociaal veilige school. Waar besteed je je tijd aan? Dat je leerlingen goede cijfers halen of aandacht voor hoe ze in hun vel zitten? Lynn Louwe, adviseur sociaal veiligheidsbeleid en projectleider calamiteitenteam bij Stichting School & Veiligheid, schreef er een blog over.

De manier waarop jongeren die gepest zijn omgaan met anderen, kan een rol spelen in het ontwikkelen van depressieve klachten. Dat blijkt uit onderzoek waarop Minita Franzen op 10 februari promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Veel kinderen en jongeren in Nederland en het buitenland gingen tijdens het eerste jaar van de coronapandemie minder bewegen en ongezonder eten, waardoor ze zwaarder werden. Ook hadden ze vaker last van klachten als depressie, angsten en eenzaamheid. Dat blijkt uit literatuuronderzoek van het RIVM en het Nivel.

Hoe wordt het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang uitgevoerd? Waarop inspecteert de GGD en wanneer? Wat is de rol van de gemeente? En vooral: op welke plaatsen in het proces van toezicht en handhaving kan de oudercommissie een belangrijke rol spelen?

Het NJi zoekt onderwijsprofessionals die de samenwerking met ouders willen versterken. Kinderen groeien thuis, op het schoolplein en in de klas op. De ene plek is niet los te zien van de andere. Om de ontwikkeling van kinderen zo goed mogelijk te ondersteunen, is het van belang dat school en ouders goed samenwerken. Daarvoor is de toolkit ‘Samen voor het kind’ ontwikkeld. Dit voorjaar kunnen scholen deelnemen aan een bijeenkomst over het gebruik van de toolkit.

Van 21 tot en met 25 maart 2022 organiseert de Stichting School en Veiligheid voor de tweede maal de campagne ‘Samen zijn wij iedereen’. In de tweede editie ligt de focus op het mbo als gemeenschap.

Op 8 februari, tijdens Safer Internet Day, organiseert Netwerk Mediawijsheid i.s.m. Helpwanted en Bureau Jeugd & Media de online sessie ‘Online shaming – Aan de slag met preventie’.

Bij het opleven van het virus moet het sluiten van scholen geen optie zijn. In plaats daarvan moet gekeken worden naar wat er nodig is om het onderwijs aan leerlingen en studenten op een veilige en verantwoorde manier te laten verlopen. Dit staat in de eerste adviesbrief van het Platform Perspectief Jongeren.

Deze week gaan de scholen weer open. Maar hoe zorg je er als docent voor dat leerlingen zich goed voelen in een jaar vol ups en downs? En hoe herken je mentale problemen in de klas? Dat bespraken schoolpsycholoog Gezina Topper in de corona expert groep van het Nederlands Instituut van Psychologen en Irene Prins, teamleider op het Kaj Munk College, een middelbare school in Hoofddorp, in een uitzending van De Nieuws BV van BNNVARA op 5 januari.

Een op de vier basisscholen heeft te maken met het ongewenst verspreiden van digitale naaktfoto’s van leerlingen, blijkt uit onderzoek van Pointer en DUO Onderwijsonderzoek & Advies naar het basis- en voorgezet onderwijs. Dat terwijl scholen op dit moment niet verplicht zijn om les te geven over online shaming.

Wat kun je als leerling doen als je gepest wordt? Op de website van Pestweb, een initiatief van School & Veiligheid, vinden kinderen en jongeren (po, vo) informatie over pesten op school en tips en adviezen om pesten tegen te gaan. Deze tips zijn nu aangevuld met twee mooie, informatieve animaties over ‘Hulp vragen’ en ‘Opkomen voor jezelf’. Bekijk de filmpjes op de website van Pestweb en deel ze met je leerlingen.

Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) ziet dat de coalitiepartijen meer dan voorheen aandacht hebben voor de toekomstige samenleving. Dat is goed nieuws voor de jeugd, want die heeft baat bij een solidaire samenleving. Toch is er volgens het NJi onvoldoende aandacht voor de druk op het welbevinden van kinderen en jongeren.