Welbevinden

Het label selectief mutisme – een stoornis waarbij een kind in sommige situaties niet ‘kan’ praten, terwijl hij of zij dat in andere situaties heel goed kan – wordt tegenwoordig snel geplakt. Pas op, schrijft voormalig wetenschappelijk onderzoeker Yolande Emmelot van het Kohnstamm Instituut in een artikel in Didactief. Bij meertalige kinderen is er in beginsel geen sprake van een stoornis.

Met de handreiking ‘Preventief werken aan sociaal emotionele ontwikkeling en welbevinden’, die in co-creatie met leerkrachten vanuit het primair en voortgezet onderwijs zelf ontwikkeld is, biedt het Trimbos-instituut leerkrachten inspiratie en concrete handvatten om binnen de klas, samen met hun team en binnen de school preventief bij te dragen aan de sociaal emotionele ontwikkeling en het welbevinden van hun leerlingen, maar ook aan het welbevinden van henzelf.

Binnenkort start voor de basisschoolleerlingen de zomervakantie. Groen doet goed en IVN dagen kinderen uit op tijdens deze vakantie in de natuur op avontuur te gaan. Spelen in de natuur is leuk en gezond. Kinderen die buitenspelen in een natuurlijke omgeving kunnen hun energie kwijt, maken plezier en komen tot rust.

Gemeenten en scholen zijn op zoek naar interventies die kinderen en jongeren ondersteunen bij herstel en perspectief na de coronaperiode. Sociaal-emotioneel welbevinden is een belangrijk aandachtspunt, dus er lijkt vraag te zijn naar socialevaardigheidstrainingen. Maar hoe weet een school of gemeente of een training effectief is? We weten steeds beter wat werkt, dus benut die kennis, zegt Inge Bastiaanssen van het Nederlands Jeugdinstituut.

Zo’n 5000 kinderdagverblijven, bso’s, basisscholen en openbare locaties in Nederland hebben dinsdag 29 juni ModderDag gevierd. Een recordaantal van 160.000 kinderen mocht die dag naar hartenlust met modder spelen en lekker vies worden! Iets wat hard nodig is in een tijd dat het aantal kinderen dat dagelijks buiten speelt achteruit holt en het schermgebruik alleen maar toeneemt.

De nieuwe wet voor burgerschapsonderwijs op basisscholen en middelbare scholen gaat per 1 augustus in. Daar heeft de Eerste Kamer dinsdag 22 juni mee ingestemd.

Om goede ondersteuning of hulp aan jeugd en ouders te bieden, werk je aan vakmanschap en professionalisering. Leren doen we dagelijks op de werkvloer, in interactie met kinderen, ouders en jongeren en samen met collega’s. Daar omheen zijn tal van initiatieven en organisaties actief om het leren te ondersteunen.

Van 27 september t/m 1 oktober 2021 organiseert Stichting School & Veiligheid weer de Week Tegen Pesten. Het motto dit jaar is: Buitensluiten? Uitgesloten! Doe ook mee met jullie school en maak een goede start in het nieuwe schooljaar.

Door het gebruik van verschillende termen voor het beschrijven, duiden en definiëren van de mentale gezondheid bij jeugd is het lastig om tot een eenduidig beeld van de mentale gezondheid van jongeren te komen. Als stap richting meer eenduidigheid heeft het Trimbos-instituut samen met het RIVM (de kenmerken van) het concept ‘mentale gezondheid bij jeugd’ in kaart gebracht met een diverse groep deelnemers – waaronder jongeren en zorg- en onderwijsprofessionals.

Dankzij de ondersteuningsgelden uit het Nationaal Programma Onderwijs kunnen scholen juist nu inzetten op de verbetering van het mentaal welbevinden van leerlingen en studenten. Het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap (OCW) presenteerde hiervoor recent een keuzemenu. De samenwerkende kennisinstituten Pharos, het NJi, het NIP (corona expertgroep schoolpsychologen), het NCJ en het Trimbos-instituut hebben naast een bijdrage aan het keuzemenu ook een praktijkkaart ontwikkeld waarin werken aan welbevinden op korte termijn centraal staat.

Tijdens de coronacrisis is het sociaal welbevinden van MBO-studenten onder druk komen te staan. De Raad van Advies Integrale Veiligheid (RvA IV) van de MBO Raad wil daarom dat uitvoering wordt gegeven aan een Deltaplan Jeugd zoals voorgesteld in de motie van Kamerlid Lilian Ploumen (PvdA).

De coronatijd is voor kinderen, jongeren en jongvolwassenen niet altijd even gemakkelijk. Zij kunnen bijvoorbeeld gevoelens hebben van eenzaamheid, angst of stress. Dit zijn ‘normale’ reacties op deze gekke tijd. Wel is het nodig om aandacht te hebben en houden voor hun mentaal welbevinden. De meeste kinderen en jongeren help je door het ‘gewone’ contact wat je al met hen hebt. Anderen hebben meer nodig. Wat kun jij doen als professional? Het Nederlands Jeugdinstituut zette het op een rijtje.

Burgerschapsonderwijs op jonge leeftijd stimuleert jongvolwassenen om later politieke activiteiten te ontplooien. Dat concludeert Edwin Slijkhuis uit onderzoek waarop hij 20 mei promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Van 2017 tot 2020 hebben het Trimbos-instituut en jeugdzorgorganisatie Entrea Lindenhout in opdracht van ‘FNO Zorg voor kansen’ een pilotstudie naar de gezinsinterventie ‘Family Check-up’ uitgevoerd onder 58 gezinnen met kinderen tussen de 6 en 14 jaar. Gezinnen en jeugdhulpverleners zijn enthousiast over deze interventie. Het wordt ervaren als een efficiënte methode om gezinsproblemen in kaart te brengen en concrete handvatten aan ouders te bieden. Op basis van de resultaten van deze pilotstudie biedt Entrea Lindenhout de Family Check-up in Nijmegen op alle basisscholen aan.

Er zijn in Nederland voor het middelbaar onderwijs nog weinig programma’s ontwikkeld die pesten tegengaan. Volgens onderzoekers Lydia Laninga van de Universiteit van Utrecht en Geertjan Overbeek van de Universiteit van Amsterdam is het belangrijk om aan te sluiten op de sterke behoefte van jongeren om zelf hun eigen leer- en leefomgeving te bepalen.